خانم ماندیس آثار، متولد فروردین ماه سال ۵۶ هستند. وی کارشناس مهندسی کشاورزی علوم و صنایع غذایی است. اما حوزه کاری اصلی او ، بسیار متفاوت از رشته ی تحصیلی اش است. ماندیس آثار، فعال روزنامه نگاری در حوزه ی دکوراسیون، کاردستی خلاق، بازیافت، کاردستی کودکان ، و ترجمه متون نیز است. وی حدود سه سال هم دبیر اجرایی مجله ی آشپزی ” مثبت ” بوده. اما رشته ی اصلی فعالیت وی که باعث این گفتگو شد ، حوزه ویراستاری و نمونه خوانی کتاب است. ماندیس آثار در نشرهای برکه، خورشید ، روشا ، و البرز ، حدود چهار سال است در زمینه ی ویراستاری همکاری دارد.
خانم ماندیس آثار ، چه شد که از رشته ی مهندسی صنایع غذایی ، به ویراستاری روی آوردید؟
از بچگی عاشق کتاب بودم وعاشق خواندن. همیشه تا فرصتی گیر میآوردم کتاب میخواندم. در واقع زندگی من همیشه با کاغذی که رویش چیزی چاپ شده باشد عجین است. علاقه من به کتاب خواندن و مطالعه و از همه مهمتر دقت بالای ذاتیام باعث گرایش به این شغل بود. اولین تجربه هم محبت خانم حمزهلو بود که برای ویرایش ترجمه مادرشون (پژواک کوهستان) به من اعتماد کردند.
از تفاوت ویراستاری و کتاب خوانی برای ما بگویید.
درست برعکس نظر عمومی مردم که فکر میکنند ویراستاریِ یک کتاب یعنی فقط خواندن آن، ویراستاری یک علم بسیار دقیق است. نه این که بخواهم بگویم کار ویراستاران خیلی خاص و حیاتی است و بخواهم جو بدم به شغلمان؛ اما واقعیت همین است. برای ویرایش یک متن غیر از وقوف به ادبیات و مسایل دستوری و ادبی و املایی، باید نکات خاص تایپی و نشانهگذاری و صفحهآرایی را هم دانست. مشکل (البته تا حدودی) اینجاست که هر سازمان یا انتشارات هم رسمالخط مخصوص خودش را دارد. بگذارید این را هم بگویم شما وقتی یک کتاب مطالعه میکنید مسلماً یک بار آن را میخوانید و به شرط دوست داشتنش شاید یک بار دیگر هم مرورش کنید ولی یک ویراستار باید کتاب را حداقل ۳ تا ۵ بار آن هم با دقت بسیار زیاد بخواند.
آیا دوره خاصی در دانشگاه یا کلاس های آزاد در مورد ویراستای وجود دارد؟
مطمئناً در حد یک رشته دانشگاهی خیر اما دورههایی کوتاه مدت برای یادگیری این علم وجود دارد. آموزشگاههای ادبی و سازمانهای مرتبط هم کلاسهایی برای علاقمندان برگزار میکنند.
آیا شما در زمینه ی ویراستاری دوره ی خاصی را دیده اید؟
راستش را بگویم به صورت آکادمیک خیر اما تجربی و تحقیقی بله. من معمولا در رشتههایی که میشود گفت کمی در آنها تبحر دارم یا حتی در شغلم به عنوان روزنامهنگار، آموزش دانشگاهی یا مدرک مرتبط ندارم. من بیشتر چیزها یا هنرهایی که میدانم و بلدم را به واسطه علاقهای که به آنها داشتم و با سرچ و تحقیق همه جانبه و مطالعه مرتبط یا کار در محیط یاد گرفتم. اما واقعا دوست دارم اگر کمی وقتم از زندگی و کار و بچهها آزاد شد، به شرط این که آن موقع هنوز هم به این شغل علاقمند باشم، حتما در کلاسهای معتبر شرکت کنم.
آیا تا به حال پیش آمده به علت عدم علاقه به موضوع کتابی ، از ویرایش آن انصراف بدهید؟
خب اگر اینگونه بود که اگر کتاب مورد علاقهام نبود کار را انجام نمیدادم شاید فقط در این چند سال یکی دو کتاب بیشتر نمیخواندم. پس باید بگویم خیر. ممکن است از قبول کتابی امتناع کرده باشم اما قطعاً دلیلش بیعلاقگی به نویسنده، مترجم یا موضوع نبوده. شاید وقت انجامش را در آن مدت زمان خاص نداشتهام و کار را مرجوع کردم.
گفتگو با خانم ماندیس آثار ادامه دارد…